Khởi đầu Hãn quốc Kim Trướng

Sự phá huỷ Suzdal của quân đội Mông Cổ. Từ biên niên sử Nga thời Trung Cổ

Trước khi Thành Cát Tư Hãn của Đế quốc Mông Cổ băng hà, ông đã chia đều quyền lực và lãnh thổ của đế quốc cho bốn người con trai do hoàng hậu (khatun) Bột Nhi Thiếp (Borte) sinh ra cai quản. Theo đó, hoàng tử truơng Truật Xích (Jochi), người vốn qua đời trước cha mình sáu tháng và bị nghi ngờ về huyết thống trong suốt cuộc đời, được trao vùng đất cực tây do người Mông Cổ chiếm đóng (gồm phía nam NgaKazakhstan). Sau đó, những người con lớn nhất của Truật Xích được thừa kế lãnh địa của cha: người con trưởng và cũng là cháu đích tôn của Thành Cát Tư Hãn, Oát Nhi Đáp (Orda), trở thành hãn của Bạch Trướng hãn quốc, còn người con thứ hai, Bạt Đô (Batu), cai trị Thanh Trướng hãn quốc[7][8].

Năm 1235, dưới triều đại của Oa Khoát Đài Hãn (Ogedei, người con trai thứ ba lên thừa kế ngôi vị Khả hãn), Bạt Đô được giao nhiệm vụ cùng tướng quân Tốc Bất Đài (Subedei) chỉ huy 150.000 quân tiến về phía tây. Đây được xem là chiến dịch tiếp nối cho những cuộc tấn công chống lại người Cuman đã được người cha quá cố Truật Xích của Bạt Đô khởi động năm 1223 khi quân đội Mông Cổ tìm cách tiến vào bán đảo Krym. Đầu tiên, họ thành công trong việc đánh đuổi các bộ lạc người Bashkir, và Volga Bulgaria một năm sau đó, ra khỏi các vùng lãnh nguyên thuộc miền tây Siberi. Đến năm 1237, quân đội của Bạt Đô chinh phục một số vùng thảo nguyên phía nam Ukraina, cuối cùng buộc người Cuman địa phương phải rút khỏi bán đảo Krym năm 1239, và biến nơi đây trở thành một ulus của của Đế quốc Mông Cổ.[9] Các tàn tích của người Cuman Krym còn lại ở dãy núi Krym trong khi hầu hết bán đảo trở thành nơi sinh sống của những người Tatar đi chinh phục. Tiến về phía bắc, Bạt Đô bắt đầu xâm lược Rus và trong ba năm đã tiêu diệt hoàn toàn công quốc Rus Kiev, trong khi những người em họ của ông là Mông Kha (Möngke), Hợp Đan (Kadan) và Quý Do (Guyuk) tiến về phía nam vào lãnh địa của người Alania.

Dùng những người Cuman di cư làm casus belli (nguyên nhân gây chiến), đội quân của Bạt Đô tiếp tục đi về phía tây, cướp phá Ba LanHungary sau những chiến thắng tại các trận Legnicatrận Mohi. Tuy nhiên, năm 1241, đại hãn Oa Khoát Đài (Ögedei) đột ngột băng hà tại Mông Cổ, buộc Bạt Đô phải từ bỏ kế hoạch vây hãm thành Viên của đế quốc La Mã Thần Thánh để trở về kinh đô Hoa Lâm (Karakorum) với mục tiêu kế thừa ngôi vị khả hãn. Từ đó, quân đội Mông cổ không bao giờ còn có thể đi xa thêm về phía tây. Năm 1242, sau khi rút qua Hungary (phá huỷ Pest trong quá trình đó), và chinh phục Bulgaria,[10] Bạt Đô thiết lập kinh đô tại Sarai thuộc vùng hạ lưu sông Volga, vốn trước đây từng là kinh đô Atil của người Khazar.

Đến năm 1255, Bạt Đô hãn băng hà và ngôi vị được truyền lại cho người con trai cả là Sartaq, dưới sự nhiếp chính của một người em trai của Bạt Đô là Biệt Nhi Ca (Berke). Nhưng chỉ trong 2 năm, lần lượt Sartaq và người em trai kế vị Ulaghchi đều băng hà, khiến cho ngôi khả hãn chính thức thuộc về nhiếp chính vương Bịet Nhi Ca. Dưới sự cai trị của ông, Kim Trướng trở thành một đế quốc bền vững và ổn định ở phía tây của đế quốc Mông Cổ. Năm 1259, ông tiêu diệt hoàn toàn phe đối lập của Danylo xứ Halych, phát động cuộc chiến tranh với đại công quốc Litva lần thứ hai, do tướng Burundai chỉ huy. Từ năm 1260, Kim Trướng hãn quốc tiếp tục tiến xuống phía nam đến dãy Kavkaz, uy hiếp biên giới của Y Nhi hãn quốc do người em họ Húc Liệt Ngột cai trị. Năm 1265, quân Mông Cổ cướp phá Bulgaria và tỉnh Thrace của đế quốc Đông La Mã (Byzantine), buộc hoàng đế Michael VIII phải cống nạp vải quý cho Biệt Nhi Ca.